Dzieci się wstydzą

Wstyd jest ważnym elementem w procesie socjalizacji - stoi na straży przyzwoitości, motywuje nas do bycia lepszymi i, co chyba najważniejsze, chroni nasze życie wewnętrzne w obecności innych osób.

Ma to szczególne znaczenie w nowych, nieznanych nam jeszcze okolicznościach. Stanowi ważny sygnał informujący o istnieniu naszych wewnętrznych granic, intymności i tajemnic, których możemy nie chcieć ujawniać szerszemu gronu.

Wstyd doradza nam tym samym jak chronić się przed zuchwałością, srogą oceną i ośmieszeniem. Jednak jego nadmiar może być emocjonalnie toksyczny, rodzić silne napięcie i powstrzymywać od samorealizacji - głównie w sytuacjach społecznych. 

Przykładem takiej trudności, z którą pewnie każdy miała okazję się zmierzyć jest zjawisko tremy przed wystąpieniem. Dla wielu dorosłych zabranie głosu nawet w niezbyt licznym gronie staje się zadaniem paraliżującym jego potencjał. Łatwo przewidzieć jak wielkim przeżyciem jest ono dla dzieci.

Wyraźny wpływ na skalę przeżywanego wstydu ma styl wychowawczy rodziców - częstym zabiegiem mającym przywołać dziecko do porządku jest zawstydzanie go. Na bazie uzyskiwanych od najbliższego otoczenia informacji, dziecko wyrabia w sobie przekonanie o tym jakie jest i jakie być powinno.

Dodatkowo brak poczucia bezpieczeństwa czy też bliskich i serdecznych więzi emocjonalnych jest podatnym podłożem dla utrwalania lęków i niepewności. Sprzyja to formowaniu się tendencji do unikania i rezygnacji. 

Pomocną w takiej sytuacji jest postawa dorosłego uwzględniająca doświadczane przez dziecko "hamulce"' i nie przymuszanie go do zadań, które wywołują lęk. Wskazana jest metoda drobnych kroków. Przyjazne proponowanie łatwiejszych czynności, wzbudzających pozytywne nastawienie dziecka do początkowo drobnych osiągnięć i wzmacnianie wiary w zaradność dziecka prowadzi do wzrostu motywacji do podejmowania przez nie coraz trudniejszych zadań.

Potrzeba na to czasu, zrozumienia i życzliwej cierpliwości. Bezcenne jest dawanie dziecku możliwości poczucia wpływu na bieg zdarzeń oraz bycia ważnym i uznawanym takie, jakie jest. Wstyd to delikatna sfera, zamiast nacisków na przełamanie się właściwsza będzie droga stopniowego ośmielania malca np. w zabawie czy z pomocą wzorców z literatury.

Należy się jednak wystrzegać porównywania z innymi. Dzieci najłatwiej uczą się przez naśladowanie zachowania rodziców - sami więc możemy stanowić dla pociech najlepszy przykład do odwzorowania śmiałości. Im mniej będzie wokół tego presji, tym lepiej. W końcu nie każdy musi czuć się jak ryba w wodzie, występując na scenie, czyż nie?  

"Tygryska Percy’ego i jego opowieści" można oglądać codziennie o godz. 08:30 i 19:15 w POLSAT JimJam, a w dni powszednie także o 13.25 i 17.05.