Jak dbać o pamięć?
Każdemu zdarzają się dziury w pamięci. Starzenie samo w sobie też nie jest przyczyną zaburzeń poznawczych. Poważniejsze luki w pamięci, które pojawiają się u starszych osób, nie mają bezpośredniego związku z ich wiekiem, a jest powodowanie przez zaburzenia w organizmie, uszkodzenia mózgu lub choroby neurologiczne. Zmiany w pamięci mogą wywoływać frustrację, ale dobra wiadomość jest taka, że dzięki badaniom prowadzonym przez dekady, znamy pewne strategie, dzięki którym możemy im zapobiec. Oto kilka z nich, które możesz wypróbować:
Nie przestawaj się uczyć
Wyższe wykształcenie często wiązane jest z lepszym funkcjonowaniem mózgu w starszym wieku. Eksperci uważają, że zaangażowanie w naukę i rozwój intelektualny przez cały życie, pomagają w utrzymaniu lepszej kondycji umysłowej. Ćwiczenie mózgu poprzez rozwiązywanie, zagadek, quizów, czytanie książek oraz uczenie się stymuluje lepszą komunikację między komórkami mózgowymi. Wiele osób pozostaje aktywna umysłowo ze względu na wykonywany zawód, ale znalezienie sobie ciekawego hobby, nabywanie nowych umiejętności i stawianie przed sobą intrygujących wyzwań może działać na mózg równie stymulująco.
Używaj wszystkich zmysłów
Im więcej swoich zmysłów angażujesz w uczenie się nowej rzeczy, tym bardziej zmuszasz swój mózg do wytężonej pracy. Podczas wykonywania pewnego eksperymentu, grupie dorosłych osób zaprezentowano serię obrazów oddziałujących neutralnie na emocje, ale każdemu z obrazów towarzyszył konkretny zapach. Badane osoby nie musiały zapamiętywać obrazów. Po pewnym czasie ponownie przedstawiono im serię obrazów, tym razem bez zapachów, i poproszono o wskazanie, które z obrazów widzieli już wcześniej. Wynik okazał się bardzo zaskakujący – osoby poddane padaniu bez trudu wskazywały obrazy, które wcześniej im pokazano, szczególnie te, którym towarzyszył przyjemny zapach. Obrazowanie mózgu wykazało, że region kory mózgowej odpowiedzialny za przetwarzanie zapachu, stał się aktywny, gdy ludzie widzieli obiekty pierwotnie powiązane z zapachami, nawet gdy nie były już wyczuwalne, a badani nie próbowali niczego zapamiętać.
Uwierz w siebie
Mity dotyczące starzenia się mogą przyczynić się do pojawiania się luk w pamięci. Osoby w średnim wieku i starsze mogą mieć problemy z zadaniami pamięciowymi, jeśli wierzą w negatywne stereotypy dotyczące starzenia się. Ci, którzy nie wierzą, że mogą kontrolować swoje zdolności pamięciowe i tak raczej nie zechcą pracować nad swoją kondycją umysłową i z tego powodu są bardziej narażeni na to, że będą musieli zmierzyć się z problemem luk w pamięci. Jeżeli wierzysz, że możesz uzyskać poprawę poprzez pracę nad sobą, zamień tę wiarę w cierpliwość i wytrzymałość, a wkrótce zauważysz efekty.
Uczyń aktywność umysłową swoim priorytetem
Jeżeli na co dzień nie masz problemu z przypomnieniem sobie, gdzie zostawiłaś klucze lub kiedy są urodziny wnuczki, możesz śmiało spróbować postawić przed sobą większe wyzwania, starać się uczyć nowych rzeczy i zapamiętywać coraz więcej. W innym przypadku wykorzystuj kalendarze i organizery, mapy, listy zakupów, książki z adresami, aby mieć stały dostęp do potrzebnych informacji. Postaraj się przypisać przedmiotom takim jak okulary lub klucze konkretne miejsce w domu, gdzie zawsze będzie można je znaleźć.
Powtarzaj to, co chcesz zapamiętać
Jeśli zależy ci na tym, aby zapamiętać właśnie usłyszaną, przeczytaną, czy zobaczoną rzecz, powtórz ją kilka razy na głos lub zapisz. W ten sposób uaktywnisz proces zapamiętywania faktów na dłużej, niż kilka chwil. Na przykład – jeśli właśnie poznałaś czyjeś imię, postaraj użyć go kilkakrotnie podczas rozmowy z tą osobą.
Stwórz przestrzeń
Powtarzanie jest co prawda najlepszym sposobem uczenia się, ale trzeba widzieć, jak to zrobić. Nie warto powtarzać w kółko jednej rzeczy przez kilka minut. W ten sposób zapamiętamy ją tylko na krótko. Zamiast tego najlepiej powtarzać raz na jakiś czas, na przykład raz w ciągu godziny, później raz na kilka godzin, a w końcu tylko raz dziennie. Metoda ta jest szczególnie przydatna, jeżeli starasz się zapamiętać coś skomplikowanego, coś co ma wiele detali lub jest dla ciebie nowe i trudne.