Czym zastąpić jajka?
Jajko kurze jest jednym z najcenniejszych produktów spożywczych ze względu na wysoką wartość odżywczą. Jednak nie każdy może je spożywać, gdyż może wywołać poważne reakcje alergiczne, zwłaszcza u dzieci.
Alergicy mogą na szczęście zastąpić jajka zamiennikami. Propozycje posiłków, które je zawierają, przygotowała dietetyk Alicja Kalińska.
Białka jaja kurzego są jednym z najczęstszych alergenów. Niektóre proteiny, które wchodzą w jego skład, charakteryzują się wysoką aktywnością alergiczną. Przede wszystkim mają owotransferyny, owomukoidy i owoalbuminy. Właściwości alergizujące żółtka są znacznie mniejsze.
Alergenność owotransferyny i owoalbuminy, które zawiera także mięso kurczaka, jest niwelowana pod wpływem gotowania. Dlatego alergicy mogą je tolerować, jeśli się je dobrze ugotuje, upiecze lub usmaży. Natomiast owomukoidy są odporne na temperaturę i ich właściwości alergenne nie zmieniają się pod wpływem obróbki cieplnej.
Osoby uczulone na jaja muszą nie tylko je wykluczyć ze swojej diety, ale także wszelkie słodycze, kremy, sosy, makarony i wszystkie produkty spożywcze, które zawierają je w swoim składzie. Należy także pamiętać, że niektóre ich składniki, takie jak lecytyny i lizozym, mogą znajdować się w lekach np. w szczepionkach antywirusowych produkowanych na bazie embrionów jaj. Alergicy powinny również zwracać uwagę na jaja innych gatunków ptaków, szczególnie przepiórek, ponieważ znane są przypadki reakcji krzyżowej.
Najważniejszymi składnikami odżywczymi jaj są proteiny (12,4 proc.) i witaminy, przede wszystkim B2, B3, B12 i H. Wykluczenie ich z diety nie wiąże się z brakiem równowagi żywieniowej, ponieważ wiele innych produktów zawiera dostateczną ilość białek i witamin. Jednak wyeliminowanie wszystkich wyrobów, które zawierają jaja, może spowodować niedostatki żywieniowe. Dlatego dobrze jest wiedzieć, jakie można stosować zamienniki.
Odpowiednim zamiennikiem jajek są banany. W niektórych słodyczach mogą zostać zastąpione przez puree z dojrzałych bananów. Wówczas jeden nieduży banan odpowiada jednemu jajku. Doskonałym wyborem są płatki owsiane - mielone (najczęściej w proporcji do mąki 1:3 i z odpowiednią ilością płynów według przepisu), a także mączka kukurydziana, która może zostać wykorzystana do przygotowania słodyczy lub nadzienia.
Z kolei mąka ziemniaczana, mączka sojowa i z ciecierzycy stosowane są w podobny sposób jak kukurydziana. Korzystne jest spożywanie lnu (należy zmiksować łyżkę stołową zmielonego lnu z 3 łyżkami wody aż do uzyskania kremowej konsystencji), nasion chia (zmiksować 1 łyżkę nasion wraz z 1/3 szklanki wody i odstawić na 15 minut), białka sojowego (zmiksować 1 łyżkę stołową proszku białkowego z 3 łyżkami wody) czy agar-agar (zmiksować 1 łyżkę agar-agar z łyżką wody). Ponadto wartościowy jest niesłodzony mus jabłkowy (1/4 szklanki jabłkowego) oraz masło orzechowe (3 łyżki stołowe).