Wyniki DNA

Badania na ojcostwo - dlaczego testy genetyczne są tak pewne  

Przede wszystkim dlatego, że analizuje się w nich cechy, które są z jednej strony unikalne, a z drugiej dziedziczone. Tą analizowaną cechą jest oczywiście materiał DNA. Pod względem genetycznym różnimy się od siebie - to fakt.

Każdy z nas posiada jednak cechy, które odziedziczył po rodzicach

50 proc. materiału genetycznego dziecka pochodzi od biologicznej matki, 50 proc. od biologicznego ojca. Porównując ze sobą materiał genetyczny konkretnych osób można więc ustalić, czy istnieje między nimi pokrewieństwo. W tym tkwi właśnie cała tajemnica badania na ojcostwo.  

Czy to oznacza, że badania na ojcostwo nie mogą się mylić?  

Żeby wynik testu na ojcostwo był pewny, próbki analizowane w badaniu muszą pochodzić od właściwych osób. Jeśli tak jest, to w zasadzie nie ma możliwości jakiejkolwiek pomyłki. Laboratoria genetyczne doskonale zdają sobie sprawę z odpowiedzialności, która na nich ciąży - od wyniku badania na ojcostwo niekiedy zależy przecież przyszłość całej rodziny.

Ośrodki wykonujące tego rodzaju testy muszą zadbać przede wszystkim o to, aby wynik określał ojcostwo z odpowiednio wysokim prawdopodobieństwem, czyli wykluczał je na 100 proc. lub potwierdzał na ponad 99,9999 proc.

Tylko taki wynik jest pewny. Laboratoria genetyczne osiągają to np. poszerzając liczbę analizowanych markerów z 16 do 24, zwłaszcza, gdy w badaniu uczestniczy tylko ojciec i dziecko. Jeśli pacjent decyduje się na badanie z 16 markerami, wtedy najlepiej pobrać próbki również od matki dziecka. Zdarzają się też  sytuacje, że wynik badania na ojcostwo jest początkowo niejednoznaczny. Powodem może być np. mutacja genetyczna obecna u badanego dziecka.

Niekiedy taki wynik otrzymuje się również wtedy, gdy rozstrzygane jest ojcostwo dwóch blisko spokrewnionych ze sobą mężczyzn. Ani w jedynym, ani w drugim przypadku niejednoznaczny wynik badania nie jest jednak efektem błędu samego laboratorium.  

Badania na ojcostwo są pewne również dzięki systemom zabezpieczeń  

Próbki materiału genetycznego, które trafiają do laboratoriów są zwykle najpierw odpowiednio kodowane i wpisywane do specjalnego rejestru. Dzięki temu, że każda próbka ma swój indywidualny numer, nie ma możliwości ich omyłkowej zamiany. Kontrolowany jest również każdy z etapów badania, a niektóre z prac wykonywane są w asyście drugiego laboranta. Oczywiście laboratoria genetyczne zabezpieczają się przed popełnieniem błędu w różny sposób, każde robi to jednak według określonego schematu.  

A używki? Czy one mogą spowodować, że wynik badania na ojcostwo będzie błędy?  

Nie, ani alkohol, ani papierosy, ani żadne inne używki nie mogą zmienić twojego DNA. Nawet jeśli zażyjesz je bezpośrednio przed pobraniem. Nie zmieni go również choroba, stosowane leki czy sposób odżywiania.

Laboratoria genetyczne zalecają co prawda, aby na dwie godziny przed pobraniem próbek wstrzymać się od jedzenia, picia słodkich napojów, palenia papierosów i żucia gumy. Jeśli jednak pacjent nie zastosuje się do tych zaleceń, laboratorium będzie miało co najwyżej utrudnione zadanie. Nie sprawi to jednak, że wynik badania na ojcostwo będzie błędny.

Rodzaj analizowanej próbki również nie ma znaczenia. Obojętnie, czy do badania dostarczysz wymaz z policzka, włosy z cebulkami czy chusteczkę z katarem - jego wynik będzie zawsze taki sam. Reasumując, gdy chodzi o testy ojcostwa, na pomyłkę nie ma szans.

Natalia Jeziorska, testDNA, www.testDNA.pl